39
❇️ خب، امام باقر و امام صادق تصحیح می‌کنند: «وَ آتَاکُمْ مِنْ کُلِّ مَا سَأَلْتُمُوهُ (٣۴ ابراهیم)»، اینجا بحث روی «کُلِّ» است، اختلاف روی کلمهٔ «کُلِّ» است. «مِنْ کُلِّ مَا سَأَلْتُمُوهُ (٣۴ ابراهیم)»، در نگاه امام صادق «کُلّ» تنوین دارد. «کُلٍّ»، «کُلِّ»! تنوین را هم جزء اعراب باید بگیریم دیگر، باز معنایش فرق می‌کند.
➖«کُلِّ» نگارش قرآن عثمان است.
➖«کُلٍّ» تصحیح امام باقر و امام صادق است بر این کتاب.
▪️آیه بعد؛ سوره نوح آیه ۲۸ است.
- عَنْ جَابِرٍ قَالَ: سَأَلْتُ اَبَا جَعْفَرٍ عَنْ قَوْلِ الله: «رَبِّ اِغْفِرْ لِی وَ لِوٰالِدَیَّ»، قَالَ: هَذِهِ کلِمَةٌ صَحَّفَهَا اَلْکُتَّابُ، اِنَّمَا قَالَ: «رَبِّ اِغْفِرْ لِی وَ ﴿لِوُلْدِی﴾...».
📚 تفسیر عیاشی جلد ۲ صفحه ۲۳۴، تفسیر نورالثقلین جلد ۲ صفحه ۲۷۵، تفسیر صافی جلد ۳ صفحه ۹۵، تفسیر کنز الدقائق جلد ۷ صفحه ۸۲ است.
❇️ «رَبِّ اِغْفِرْ لِی وَ لِوٰالِدَیَّ (۲۸ نوح)»، آنجا در قرآن است، امام باقر اصلاح می‌کند: «رَبِّ اِغْفِرْ لِی وَ {لِوُلْدِی﴾». ببینید فرقش چیست؟
➖آنجا (در قرآن) می‌گوید برای پدر و مادرم ببخش، و غفران طلب می‌کنم.
➖ اینجا می‌گوید برای فرزندانم.
اینجا هم باز اعراب دچار دستخوش شده و معانی را جابجا کرده است.
❇️ «لِوٰالِدَیَّ»، «لِوُلْدِی». «وٰالِدَیَّ» اعرابش را توجه کنید! «لِوٰالِدَیَّ»، «لِوُلْدِی» اعراب‌ها اینجا جابجا شده و معانیش هم فرق کرده است.
بعد یک دانه «الف» هم اضافه دارد، «لِوٰالِدَیَّ» اگر «الفش» را برداریم همان «لِوُلْدِی» می‌شود، «الف» را اضافه کردند.
❇️ حالا اینها پشت صحنه چه بوده که این کارها را کردند؟ هر چه بود در همان شب شهادت نبوی بود که صبحش به امیرالمؤمنین گفتند که ما قرآن را آماده کردیم.
▪️آیه دیگر؛ سوره نحل آیه ۲۶ است.
- «عَنْ اَبِی عَبْدِ الله اَنَّهُ قَرَأَ: «فَأَتَى اللهُ ﴿بَیْتَهُمْ﴾ مِنَ اَلْقَوَاعِدِ».
📚 تفسیر برهان جلد ۳ صفحه ۴۱۷، بحارالانوار جلد ۱۴ صفحه ۴۵۸ و جلد ۹۰ صفحه ۱۴۴، تفسیر صافی جلد ۳ صفحه ۱۳۲ به نقل از تفسیر عیاشی و تفسیر جوامع الجامع است.
♦️«قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَأَتَى الله بُنْيَانَهُمْ مِنَ الْقَوَاعِدِ (۲۶ نحل)» آنهایی که قبل از ایشان بودند مکرها زدند پس خدا بنیان آنها را از اساس پایین آورد.
♦️تصحیح از امام صادق است. تفسیر تصحیحی می‌گوید: «فَأَتَى اللهُ ﴿بَیْتَهُمْ﴾»، دقت کنید «بُنْيَانَهُمْ»، «بَیْتَهُمْ» تفاوت را ببینید. «بنیان»، «بیت»؛ بنیادشان را نابود می‌کند و اینجا می‌گوید خانه‌شان را خراب می‌کند. «مِنَ اَلْقَوَاعِدِ»؛ خانه‌هایی که در آن توطئه شده بر علیه اهل بیت.
«بَيْتَهُمْ»، «بُنْيَانَهُمْ»، بنیان، بیت، در نگارش مصححین رجال ظهوری چقدر تفاوت دارد!
▪️سوره اسراء آیه ۵ است.
- «بَعَثْنٰا عَلَيْكُمْ عِبٰاداً لَنٰا» عن عليّ عليه السّلام اَنه قرأ ﴿عَبيداً لنا﴾».
📚 تفسیر صافی جلد ۳ صفحه ۱۷۸، تفسیر نورالثقلین جلد ۳ صفحه ۱۳۸، تفسیر کنزالدقائق جلد ۷ صفحه ۳۵۸ است.
♦️«فَاِذَا جَاءَ وَعْدُ اَولَاهُمَا بَعَثْنَا عَلَيْكُمْ عِبَاداً لَنَا (۵ اسراء)» پس زمانی که وقت انتقام اول از آن دو انتقام فرا برسد مبعوث می‌کنیم بر شما بندگانی از خود را.
«پس زمانی که وقت انتقام اول از آن دو انتقام فرا برسد» یعنی دو تا انتقام است. «مبعوث می‌کنیم بر شما بندگانی از خود را»، شاید اینکه انتقام دو تا است، یکی از آنها برای آخرت است در انشائات دینی و یکی هم مربوط به دنیاست.
♦️حالا آنچه که در تصحیح امیرالمؤمنین آمده: «عَبيداً لنا» آمده است.
آن «عِبٰاداً»، این «عَبيداً».
تفاوت در چیست؟ «عباد»، «عبید»، اینجا در حرف هم تغییرات ایجاد شده است.
«عباد»، «عبید»، «ب» سر جایش است، اینجا در تصحیح اهل بیت «ی» اضافه شده، بقیه‌اش سر جایش است، «دال و عین» سر جایش است.
♦️پس «ی» یک حرف است، «ی» را تغییر دادند، آن وقت معنایش فرق کرده؛ «بندهٔ خادم و فرمانبَردار از خود را».
➖آنجا چه می‌گوید؟ آنجا می‌گوید پس زمانی که وقت انتقام اول از آن دو انتقام فرا برسد، مبعوث می‌کنیم بر شما «بندگانی از خود را».
➖اینجا بندگان را آورده؛ «بندهٔ خادم فرمانبَردار».
بین اینها فرق است.
♦️اولاً «عباد» جمع است، «عبد» باید بگوید، عبد مفرد عباد است. «عبد و عبید» تفاوتش این است که عبد مقامش بالاتر از عبید است، شاید مثلاً در قانون برده‌داری عبد به اسیران سفید پوست و زرد پوست بگویند، و عبید به بندگان سیاه پوست یا تیره رنگ، خیلی تفاوت پیدا می‌کند.